Šta je Blastocista?
Blastocista je rani stadijum razvoja embrija kod sisara, uključujući i ljude, koji se javlja nekoliko dana nakon oplođenja. Ovaj stadijum sledi nakon procesa celijske deobe, poznatog kao mitoza, koji započinje sa zigotom. Blastocista se sastoji od grupe ćelija koje će se razviti u embrion (unutrašnji ćelijski masiv) i tanke spoljašnje ćelijske obloge koje će formirati […]
Šta je Viroterapija?
Viroterapija je oblik biološke terapije koja koristi viruse za lečenje bolesti, posebno raka. Ovaj pristup podrazumeva genetsko modifikovanje virusa tako da selektivno inficiraju i uništavaju ćelije raka, dok zdrave ćelije ostaju netaknute. Virus može direktno uništiti ćelije raka (onkolitička viroterapija) ili se koristiti kao nosač za dostavu terapeutskih gena unutar ćelija raka. Viroterapija nudi potencijalnu […]
Šta je Regenerativna medicina?
Regenerativna medicina je napredno područje biomedicine koje se bavi procesima zamene, inženjeringa ili regeneracije ljudskih ćelija, tkiva ili organa kako bi se obnovila ili uspostavila normalna funkcija. Ova disciplina uključuje korištenje tehnika poput ćelijske terapije, tkivnog inženjeringa, transplantacije matičnih ćelija i korišćenja biomaterijala za podršku regeneracije tkiva. Cilj regenerativne medicine je lečenje, pa čak i […]
Šta je Nootropik?
Nootropik, poznat i kao “pametni lek” ili “kognitivni pojačivač”, odnosi se na klasu supstanci koje se koriste za poboljšanje kognitivnih funkcija, kao što su pamćenje, kreativnost, motivacija i koncentracija. Ovi lekovi ili suplementi mogu biti sintetički ili prirodnog porekla i često se koriste u cilju poboljšanja mentalnih performansi, posebno kod osoba koje nemaju klinički dijagnostikovane […]
Šta je Histopatologija?
Histopatologija je grana patologije koja se bavi proučavanjem promena u tkivima usled bolesti. Osnovni alat histopatologije je mikroskopski pregled tkivnih uzoraka (biopsija) kako bi se identifikovali patološki procesi, kao što su upala, infekcija, kancer i drugi bolesti. Histopatolozi koriste različite tehnike bojenja kako bi različiti delovi tkiva bili vidljivi pod mikroskopom. Histopatologija je ključna za […]
Šta je Zdravstvena psihologija?
Zdravstvena psihologija je grana psihologije koja se bavi proučavanjem kako psihološki, bihevioralni i kulturni faktori utiču na fizičko zdravlje i bolest. Ova disciplina istražuje kako stres, ponašanje, navike i socijalni faktori utiču na razvoj i tok bolesti. Zdravstveni psiholozi rade na promociji zdravih stilova života, pružanju podrške u upravljanju hroničnim bolestima, kao i u prevenciji […]
Šta je Vektorska kontrola?
Vektorska kontrola je javnozdravstvena strategija usmerena na prevenciju i kontrolu bolesti koje prenose vektori – organizmi koji prenose patogene od jednog domaćina do drugog. Najčešći vektori su insekti kao što su komarci, krpelji i muve. Ova kontrola je ključna u borbi protiv bolesti poput malarije, denga groznice, Zika virusa i mnogih drugih. Metode vektorske kontrole […]
Šta je Osteopatija?
Osteopatija je pristup zdravstvenoj zaštiti koji se fokusira na celokupno zdravlje osobe kroz tretman i jačanje muskuloskeletnog sistema. Osnovan u 19. veku od strane američkog lekara Andrew Taylor Stilla, osteopatija se zasniva na ideji da su struktura i funkcija tela uzajamno povezane i da pravilna poravnanja kostiju i mišića mogu poboljšati cirkulaciju i podržati prirodne […]
Šta je Imunoprofilaksa?
Imunoprofilaksa je medicinska praksa prevencije bolesti stimulacijom imunološkog sistema putem vakcinacije. Cilj imunoprofilakse je da pripremi imunološki sistem da prepozna i efikasno se bori protiv patogena kao što su virusi, bakterije i paraziti, čime se sprečava nastanak bolesti ili ublažava njen tok. Vakcinacija deluje na principu izlaganja organizma oslabljenim ili inaktiviranim oblicima patogena, ili njihovim […]
Šta je Diferencijalna Diagnostika?
Diferencijalna diagnostika je proces kojim lekari identifikuju bolest ili stanje koje najverovatnije uzrokuje simptome pacijenta. Ovaj pristup uključuje poređenje i razmatranje različitih bolesti koje bi mogle rezultirati sličnim simptomima i korišćenje dijagnostičkih testova da bi se suzio spisak mogućih dijagnoza. Diferencijalna dijagnostika je ključna jer mnogi simptomi mogu biti nespecifični i prisutni u širokom spektru […]
Šta je Citokininska oluja?
Citokininska oluja je pojam koji se koristi u imunologiji za opis ekstremnog imunološkog odgovora u kome postoji prekomerna proizvodnja citokina, proteina koji su ključni za signalizaciju u imunološkom sistemu. Ova pojava može biti izazvana raznim patološkim stanjima, uključujući teške infekcije, kao što je SARS-CoV-2 virus koji izaziva COVID-19. Tokom citokininske oluje, imunološki sistem nekontrolisano oslobađa […]
Šta je Genetski Inženjering?
Genetski inženjering, poznat i kao genetska manipulacija, je proces modifikacije genetskog materijala organizma putem biotehnologije. Reč “genetski” dolazi od grčke reči “genos”, što znači poreklo ili rod, dok “inženjering” implicira primenu tehničkih principa za dizajniranje i konstruisanje novih stvari. Ova disciplina spaja principe genetike, molekularne biologije, biohemije i biotehnologije kako bi se direktno izmenila DNK, […]